Krakow

Tysiącletni Kraków, który przez pięć wieków był stolicą Polski, to niewątpliwie jedno z najpiękniejszych europejskich miast. W 1978 roku został wpisany na pierwszą listę Światowego Dziedzictwa  UNESCO jako jeden z 12 najcenniejszych obiektów z całego świata. Wyróżniono w nim Stare Miasto, Wawel i Kazimierz – łącznie około 3 000 zabytków architektury.

Do dziś najważniejszą częścią Starego Miasta jest rynek -  największy plac w średniowiecznej Europie. Tu bije serce miasta, które upodobali sobie szczególnie artyści  i studenci. Uczy się ich tutaj ponad 100 tysięcy, z czego duża część na najstarszej uczelni w kraju Uniwersytecie Jagiellońskim (jego studentami byli m.in. Mikołaj Kopernik i Jan Paweł II).  W pejzaż rynku od stuleci wpisane są Sukiennice z dziesiątkami kramów, gotycki Kościół Mariacki z ołtarzem Wita Stwosza, największym drewnianym gotyckim ołtarzem w Europie. Co godzinę z wieży kościelnej rozbrzmiewa na cztery strony świata liczący ponad 600 lat hejnał. Stare Miasto otaczają Planty – pas zieleni, powstały w miejscu dawnej fosy i murów obronnych.

Obok Starego Miasta na Liście figuruje zamek królewski na Wawelu, będący od X do XVI wieku siedzibą władców polskich. W wielokrotnie przebudowywanym obiekcie można znaleźć ślady stylu romańskiego, gotyckiego, a przede wszystkim renesansowego.  Na Wawelu znajduje się najcenniejsza na świecie kolekcja arrasów. Obok zamku wznosi się Katedra Królewska – miejsce koronacji dawnych polskich władców i ich nekropolia. Najstarszą częścią świątyni jest krypta św. Leonarda – w której spoczywają szczątki najwybitniejszych Polaków – m.in. Tadeusza Kościuszki i Józefa Piłsudskiego. 

Kościół Mariacki, Wawel czy Sukiennice są obowiązkowymi pozycjami na liście każdego krakowskiego turysty. A jest  to tylko cząstka bogactw krakowskich zabytków. Prawdziwą perłą miasta są jego świątynie, a wśród nich:  romański kościół Św. Wojciecha – jeden z najstarszych zabytków Krakowa, św. Anny – największa barokowa świątynia miasta, o.o. Franciszkanów – z witrażami Stanisława Wyspiańskiego, ŚŚ. Piotra i Pawła – z architekturą wzorującą się na pierwszym rzymskim barokowym kościele zwanym Il Gesù. 

Nie bez powodu o Krakowie mówi się, że jest to miasto świątyń, obecnie jest ich czynnych blisko 120.  
Szczególnym miejscem jest żydowska dzielnica Kazimierz, w przeszłości stanowiąca osobne miasto. Obok praskiego Józefowa jest to największy zespół zabytków judaistycznych, wśród których znajdują się synagogi i cmentarz. W scenerii Kazimierza powstawała m.in. słynna „Lista Schindlera” Stevena Spielberga. 

Pobyt w Krakowie jest gratką dla smakoszy. W samym tylko historycznym centrum mieści się niespotykana w innych polskich miastach liczba restauracji i kawiarni, w których można skosztować każdej potraw ze wszystkich stron świata. Każdy lokal cechuje tematyczny wystrój, często zaskakujący i niecodzienny. Wielkim powodzeniem cieszą się knajpki urządzone w piwnicach. Ich liczba w samym tylko najbliższym sąsiedztwie rynku przekroczyła 100, a ogółem zajmują one ok. 75 tys m2. Drugie tyle czeka jeszcze na zagospodarowanie. 

Coraz większe zainteresowanie turystów budzi Nowa Huta. Jako zaprojektowane od podstaw, modelowe socjalistyczne miasto, była największym przedsięwzięciem tzw. Planu Sześcioletniego. Prace budowlane ruszyły w 1949 roku, a już dwa lata później Nowa Huta stała się dzielnicą Krakowa.
W Krakowie nie brak terenów rekreacyjnych. Oprócz wspomnianych Plant, w sercu miasta znajdują się też Błonia, o których mówi się, że są największą w Europie łąką (48 ha) położoną w centrum miasta. W pejzaż miasta wpisały się cztery kopce – Krakusa, Wandy, Kościuszki i Piłsudskiego. Od niedawna w Krakowie można odwiedzać Ogród Doświadczeń, w którym na 60 eksperymentalnych stanowiskach własnymi zmysłami poznaje się prawa przyrody. Taką liczbę terenów rekreacyjnych można porównać jedynie z bydgoskim Leśnym Parkiem Kultury i Wypoczynku (jest on jednym z największych w Polsce parków, zajmującym powierzchnię 820 ha).

Unikatem na skalę kraju jest Krakowski Szlak Techniki – miejski szlak dziedzictwa przemysłowego. Znajduje się na nim 16 obiektów wybranych jako kluczowe dla rozwoju miasta ery przemysłowej. Wśród nich wyróżniono najstarszą krakowską stację kolejową, gazownię, zajezdnię tramwajową, elektrownię, strażnicę pożarniczą, browar, fabryki z branży maszynowej i metalowej, budowle inżynieryjne. Część z obiektów ciągle pełni pierwotne funkcje, część adaptowana jest do nowych – w tym publicznych. Dlatego też nie wszystkie obiekty na szlaku są jeszcze w pełni dostępne dla zwiedzających. 

Główną atrakcją trasy jest dawna zajezdnia tramwajowa i działające w niej Muzeum Inżynierii Miejskiej, w którym umieszczono punkt informacji o Krakowskim Szlaku Techniki i dziedzictwie przemysłowym miasta. Z krakowskim szlakiem można porównać unikatowy zespół urządzeń hydrotechnicznych (również zabytkowych) na Kanale Bydgoskim.

Popularnymi celami wycieczek poza Kraków są malownicze dolinki jurajskie w Ojcowie lub Pieskowej Skale, opactwo benedyktyńskie w Tyńcu, kopalnia soli w Wieliczce, czy miejsce znane z zupełnie innych względów – Muzeum w Oświęcimiu.